بیمه حوادث
حادثه عبارت از واقعه ناگهانی شدید است که مستقیما بر اثر یک نیروی خارجی و بدون اراده بیمه شده سبب جراحت یا آسیب بدنی (به تشخیص پزشک) شود.
بیمه حوادث در گروه بیمه های اشخاص قرار دارد . موضوع بیمه حوادث تأمین سرمایه بیمه در صورت فوت ، نقص عضو و از کار افتادگی دایم (کلی یا جزئی ) شخص بیمه شده بر اثر حوادث و پرداخت غرامت از کارافتادگی موقت بر اثر حادثه و جبران هزینه پزشکی و درمان در صورت جرح و صدمه ناشی از حوادث است . بنابراین در بیمه حوادث چهار ریسک می تواند مورد تأمین قرار گیرد که دو ریسک آن (فوت و نقص عضو و از کار افتادگی دائم )ریسک اصلی بیمه نامه و دو ریسک دیگر ( جرح و از کار افتادگی موقت )ریسکهای تبعی یا فرعی به شمار می روند. در بیمه حوادث سرمایه بیمه مربوط به فوت و نقص عضو یا از کار افتادگی دائم به طور مقطوع تعیین می شود و در صورت تحقق خطر یا وقوع حادثه مشمول بیمه ،سرمایه مذکور قابل پرداخت است. تعهد بیمه گر برای جبران هزینه های پزشکی و جراحی و بیمارستانی حداکثر تا میزان مندرج در بیمه نامه صادر شده است . بیمه حوادث به طور اصولی برای تأمین دو ریسک اصلی صادر می شود و تعهد جبران هزینه های پزشکی و غرامت بیکاری بر اثر حادثه ، پیرو قبول دو ریسک اصلی مذکور یا یکی از آنهاست .
در بیمه حوادث ذخیره ریاضی و ارزش بازخرید وجود ندارد زیرا حق بیمه های مربوط جذب تأمین خطر فوت ( و ازکارافتادگی دائم ) می شود و جنبه پس اندازی ندارد . در بیمه حوادث کسب رضایت کتبی شخص بیمه شده ضروری و حتمی است . چنانکه ماده ۲۳ قانون بیمه می گوید : « بیمه عمر یا بیمه نقص یا شکستن عضو شخص دیگری در صورتی که آن شخص قبلاً رضایت خود را کتباً نداده باشد باطل است ».
بیمه حوادث بصورت گروهی و انفرادی عرضه می شود . در بیمه نامه حوادث انفرادی مشاغل به پنج طبقه تقسیم می شود و برای هر طبقه نرخهای معینی برای محاسبه حق بیمه در نظر گرفته شده است . این نرخها برای هزینه های فوت و نقص عضو و از کار افتادگی و نیز هزینه های بستری و .. متفاوت است .
در صورتیکه بیمه شده ای علاوه بر فعالیتهای عادی حرفه ای خویش بطور متناوب و یا مستمر به اموری چون شکار ، سوار کاری ، قایقرانی ، غواصی و …که خطر آنها بیشتر است مبادرت نماید با اعمال نرخهای اضافی برای هر کدام می توان آنرا نیز تحت پوشش قرار داد .
اما بیمه های حوادث گروهی برای گروههای بیش از ده نفر صادر می شود در این بیمه نامه نیز طبقات شغلی وجود دارد با این تفاوت که کلیه مشاغل در قالب دو گروه طبقه بندی شده اند .
بر اساس شمار بیمه شدگان نیز تخفیفاتی از ۵ تا ۲۵ درصد اعمال می گردد .
در بیمه حوادث، بیمه گذار با پرداخت حق بیمه در مقابل کلیه خطرهای ناشی از حوادث مختلف که باعث فوت یا نقص عضو دائم اعم از کلی یا جزئی و یا ایجاد هزینه پزشکی گردد تحت پوشش بیمه قرار می گیرد.
در این نوع بیمه اکثرا به صورت پوشش خطرهای ناشی از حوادث در تمام اوقات و ۲۴ ساعت شبانه روز و در هر مکان در طول مدت قرارداد می باشد و تمام خطرهای شغلی، حرفه ای، ورزشی، تحصیلی، ماموریت، مسافرت و … در بر می گیرد.
انواع بیمه های حوادث :
بیمه حوادث انفرادی :
در این نوع بیمه فرد خود را در برابر حوادث شغلی و غیر شغلی و یا خطرهای شخصی در تمام اوقات و ۲۴ ساعت شبانه روز برای مدت یکسال تحت پوشش بیمه حوادث انفرادی قرار می دهد. حق بیمه در این بیمه نامه براساس شغل افراد و در پنج گروه شغلی از کم خطرترین تا خطرناکترین شغل تعیین می گردد.
بیمه حوادث گروهی :
در این نوع بیمــه که برای تعداد بیش از ده نفر صادر می شود و شرایط آن بستگی به نیاز بیمه گذار می باشــد که می توان به :
بیمه حوادث تمام اوقات (۲۴ ساعته)
بیمه حوادث شغلی
بیمه حوادث تحصیلی
بیمه حوادث ورزشی
بیمه حوادث ماموریت
بیمه حوادث توریستی، مسافرتی اشاره نمود.
انواع ریسکها در بیمه حوادث :
الف – فوت بیمه شده :
در صورتی که بیمه شده بر اثر وقوع یکی از خطرهای مشمول بیمه فوت کند بیمه گر متعهد پرداخت سرمایه بیمه مقطوع پیش بینی شده در بیمه نامه است .
ب – نقص عضو و از کار افتادگی دایم کلی : (صد در صد سرمایه بیمه پرداخت می شود )
در مواردی که بر اثر حادثه عضوی از اعضای بدن بیمه شده قطع شود و یا قادر به انجام دادن وظایف طبیعی خود نباشد نقص عضو یا از کارافتادگی دایم به شمار می رود . ولی اظهار نظر پزشک کارشناس و تعیین درجه نقص عضو و از کار افتادگی دایم ضروری است از کارافتادگی دایم شامل مواردی است که در شرایط عمومی بیمه نامه حوادث آمده است .
پ – از کارافتادگی دائم جزئی : موارد آن در آیین نامه شماره ۲۳ ذکر شد ( درصدی از سرمایه )
ت – از کارافتادگی موقت :
در صورتی که بیمه شده مصدوم برای مدتی قادر به انجام کار و فعالیت حرفه ای خود نباشد و از کسب درآمد و معاش محروم شود بیمه گر بر پایه گزارش و تأیید پزشک کارشناس یا اظهار نظر مقام های پزشکی قانونی مبلغ غرامت روزانه یاهفتگی را به ترتیب مقرر در بیمه نامه تا مدت تعیین و توافق شده به مصدوم می پردازد . این مبلغ همچون سرمایه بیمه فوت و نقص عضو ، بطور مقطوع برای مدت معین در قرارداد بیمه تعیین می شود . ولی به هر حال چون ریسک تبعی و تأمین اضافی است بیمه شدن آن موکول به قبول بیمه فوت و نقص عضو یا یکی از آنهاست و میزان آن نیز به تناسب جمع سرمایه بیمه فوت و نقص عضو تعیین می شود .
ث – جبران هزینه های پزشکی :
این ریسک تبعی بطور معمول ضمن بیمه نامه حوادث تا میزان معینی مورد تعهد بیمه گر قرار می گیرد . تأمین و تعهد بیمه گر در برگیرنده جبران هزینه های پزشکی و جراحی و دارویی و بستری شدن در بیمارستان تا مبلغ بیمه شده است . بنابراین در صورتی که مبلغ مورد تعهد بیمه گر مثلاً پانصد هزار ریال باشد و هزینه های درمانی ناشی از صدمه بدنی سی صد هزار ریال باشد ،بیمه گر مبلغ سی صد هزار ریال را می پردازد .
خطرات بیمه شده :
تأمین بیمه گر با رعایت استثنائات و محدودیت های مندرج در بیمه نامه ، شامل تحقق خطر(حادثه) موضوع ماده ۸ این بیمه نامه می باشد.
الف – غرق شدن ، مسمومیت ، تأثیر گاز، بخار یا مواد خورنده مانند اسید
ب- ابتلا به هاری ، کزاز و سیاه زخم
ج- دفاع مشروع بیمه شده
د- اقدام به نجات اشخاص و اموال از خطر